ووشو
هنر رزمی ووشو از ورزش رزمی و باستانی چینی است که در آن انواع مختلف حرکات جهت سلامتی جسم و روح و دفاع از خود در نظر گرفته شده است. در چین باستان از هنرهای رزمی برای دفاع از سرزمین یا خود یا خانواده از دشمنان، راهزنان و غیره استفاده میشد. امروزه ووشو بصورت استاندارد جهانی به مردم جهان ارائه شده است و فقط منحصر به کشور چین نیست و مردم کشورهای مختلف برای بهره گیری از خواص طبی وشرکت در رقابتهای قهرمانی این رشته ورزشی را تمرین میکنند.
هنر رزمی ووشو بطور کلی در دو زمینه ارائه میشود:
1. زمینه تالو (اجرای فرمهای سنتی چینی بصورت زیبا به همراه حرکات آکروباتیک)
2. زمینه سانشو (مبارزه آزاد بر روی سکو با استفاده از دستان و پاها و زیرگیری)
زمینه تالو دارای چهار سبک معروف جهانی است که معمولاً در مسابقات بین المللی دارای ردههای قهرمانی است.
تاريخچه
درزمانهای بسیار دور یعنی چیزی در حدود بیش از4500 سال قبل زمانی که کشورهایی مانند ایران وچین بدلیل وجود تمدنهای بسیار بزرگ وکهن در سرزمینهایشان مهد قدرت درتمامی دنیا بشمارمیرفتند امپراتوریهای بسیارقدرتمندی در کشور پهناور چین حکومت می کردند که نماد قدرت آنان ظلم ،کشتارو جهان خواهی بود. بسیارند آثاری مانند دیوار بزرگ چین که زندگی انسانهای بیشماری رادرداخل خود مدفون نموده اند ومظهرظلم وزیاده خواهی حاکمان زورگوی آن زمانند . یکی از دلایل تداوم قدرت آنان را میتوان ایجاد نفاق وتفرقه در بین قبایل متعدد کشور چین برشمرد. این کشور بنا به موقعیت جغرافیایی وآب وهوای خاص خود جمعیت کثیری ازمردمان جهان را درون خود جای داده است که درآن میان نیز قبایل جداگانه ای به جهت تفاوت گویش ولهجه های مختلف، اختلاف نژادی وآئینی و...بوجود آمده اند که اختلافات قبیله ای چینی در آن زمانها از گفتارهای ویژه تاریخ است، جنگهای بی شمار قبایل وآثارمخرب آنها سالیان سال عرصه زندگی را در آن دیار تلخ کرده بود.
معبدشائولین
یکی ازمکانهای عقیدتی درآن زمانها بود که پیروان کثیری از قبایل مختلف چینی را بسوی خود می کشاند. معبدی ارزشمند به لحاظ تاریخی ومؤثر بر فرهنگ مردمان چین. بنا به برخی روایات این معبد را بودائیهای هندی که به این دیار مهاجرت کرده بودند بنا نهادند که از ابتدامکانی برای زیارت وکنترل قوای درونی بود. آنان معتقد بودند که آدمی از نیروهای حیاتی عظیمی غیر از حواس پنجگانه برخوردار است و سعیشان در آن معبد بیشتر کنترل هواهای نفسانی ، مبارزه با امیال درونی و نزدیکتر شدن به نیروی حیاتی بود ، که رفته رفته منجر به قدرتمندتر شدن نیروی تفکر آنان نیز شده و افراد یا قبایلی که با شائولین در ارتباط بودند همواره در جنگهای قبیله ای پیروز و برتر میدان بودند، به مرور زمان تمامی قبایل چین به این امر واقف شدند که فنون مهارتی ویژه ای در شائولین آموزش داده میشود که تسلط بر آن فنون آنان را فاتح جنگها می نماید لذا اغلب به آنجا روي آودند وفرهنگ و ذات شائولين در مدت نه چندان زيادي در تمامي سرزمين اژدهاي زرد(چين) اشاعه يافت با سپري شدن ساليان بسيار زياد هر قبيله اي تحولات جديدي را بر فنون شائولين اعمال نمود تا اينكه اوضاع به گونه اي شد كه هر چند قبيله ، خود سبك ابداعي خاصي را بوجود آوردند كه در مجموع تا كنون شمار سبكهاي رزمي شناخته شده چيني به بيش از 450 سبك رسيده است كه در مجموع غناي تكنيكي بي نظيري به اين فنون رزمي بخشيده است .
رازداري
گرچه تفاوت فنون در اين سبكها بسيار فاحش وآشكار بود اما يكي از وجوه مشترك آنها خصلت رازداري بسيار برجستهاي بود كه استايد اين سبكها داشته و به شاگردان نيز منتقل مي كردند. دليل بوجود آمدن اين خصلت اين بود كه اگر قبيله يا طايفهی خاصي به فنون جديدي دست پيدا ميكرد ، براي آنكه در جنگها از همين فنون بر عليه خود آنان استفاده نشود يعني در واقع ، ابزار را به دست دشمن نداده باشند ، بصورت بسيار محرمانه از اين فنون محافظت ميكردند. مدرنيته شدن جهان به شيوه امروزي و گرايش مردمان جهان به صنعت وتكنولوژي ، موجبات تغييرات فراواني را در جنگهاي طوائف چين فراهم آورد ، پديدهي ارتباطات كه توانست مردم جهان را به هم نزديكتر سازد،بروي چيني ها نيز بي تأثير نبود . به مرور زمان روابط خاصي در ميان مردمان چين ظهور نمود و فرهنگ شائولين بهعنوان عقيدهاي بنيادين در آن سامان درآمد .
حال كه مردم چين از نقطهي اشتراكي بزرگي برخوردار شده بودند و امپراتوري چين هم جايگاه خود را در خطر ميديد، ترفندهاي ديگري را جهت سلطه بر آن كشور برگزيد كه از آنجمله ميتوان رواج ترياك در آن كشور را نام برد كه پس از مدت كوتاهي زندگي بيشتر مردم را فلج نمود .
انقلاب ترياك يكي از بزرگترين رخدادهاي تاريخي چين است و عمدتاً توسط تفكر و فرهنگ مشترك مردم چين كه نشأت گرفته از فرهنگ شائولين بود شكل گرفت و اعتياد و ذات ترياك را در آن ديار ريشه كن كرد.
پس از آن زمان عموماً سبكهاي مختلف شائولين از محبوبيت بيشتري برخوردار شدند تا آنجا كه در مراسمات مختلف ، قهرمانان و برجستهترين رزميكاران چيني به نمايش تواناييهاي خود ميپرداختند. طي چند صد سال اين مسئله به همين روال ميگذشت و فنون رزمي چيني كاملتر ميشدند ، كشورهاي زيادي خواهان فراگيري اين فنون و مهارتهاي رزمي بودند اما هيچگاه از سوي چينيها اجابت نميشد چرا كه همواره خصلت رازداري چينيها به نسلهاي بعد انتقال مييافت و مانع از گسترش اين فنون در خاج از مرزهاي چين ميشد... تا اينكه پس از گذشت ساليان متمادي ، رفته رفته اين مهارتها بصورت يك ورزش باستاني درآمد كه با نامهاي مختلفي شناخته ميشد كه مهمترين اين اسامي عبارت بودند از كونگفو ، بوكس چيني ، چوانفا ، شائولين ، ووشو و غيره كه بنا به توافقات مقامات شائولين در چين نام ووشو براي جهاني شدن اين ورزش برگزيده و فدراسيون جهاني اين ورزش نيز تشكيل شد.
سبک شائولین
سبک معروف و کهن ووشو است که یک سبک درونی و بیرونی است. یعنی سختی و خشونت دو سبک چانگ چوآن و نان چوآن و نرمی و پرداختن به درون سبک تای چی را دارد. زیر مجموعههای این سبک بسیار زیاد هستند که پرداختن به آنها مقولهای گسترده است که در زیر فقط اشارهای به تعدادی از سبکهای زیر مجموعه شائولین چوآن میشود:
· تانگ لانگ(مشت ملخ)
· لوهان(سبک معروف و اولیه شائولین)
· زائو زوی(سبک آدمک مست)
· فنزی چوآن(مشت لغزشی)
· ...
سبک تای چی چوآن
مشت تنفسی نام این سبک است که تنفس ریتمیک همراه و هماهنگ با حرکات فرم از ویژگیهای این سبک میباشد. هنر رزمی تای چی چوآن از سبکهای درونی است که بر خلاف دو سبک گفته شده در بالا (چانگ چوآن و نان چوآن) بر روی روح و درون کار میکند که در روند تمرین این سبک جسم نیز ساخته شده و هنر جو را به سطح بالایی از سلامتی و آمادگی جسمانی میرساند. امروزه این هنر رزمی را در سراسر جهان به خاطر سلامتی جسمانی و روانی و برای رسیدن به آرامش روحی انجام میدهند. به طور کلی حرکات سبک تای چی آرام و نرم و یکنواخت بدون وقفه بوده که به قول چینیها مانند ابرهای شناور و آبهای روان است.
تای چی دارای پنج سبک درونی دارد که همگی از استیلهای تای چی بحساب میآیند:
1. استیل یانگ
2. استیل چن
3. استیل وو
4. استیل سان
5. استیل هائو-زانگ
همچنین دارای سبک معروف و منحصر بفرد در زمینه دفاع شخصی و مبارزه میباشد که علاوه بر این انجام این تمرینات کمک شایانی به بیداری نیروی درونی و جاودانی در انسان میکند. به این سبک تویی شو یا رد و بدل کردن دستها میگویند که در زبان انگلیسی به آن Push hands میگویند. همچنین زمینه دیگری در تای چی وجود دارد بنام چی کنگ که مجموعهای شیوههای تنفسی است که با انجام این تمرینات پس از 6 ماه بصورت مداوم، کلیه امراض و ناراحتیهای جسمی و روحی بهبود خواهند یافت. البته اگر در هوای پاک مانند کوهستان تمرین شود نتیجه بسیار قابل توجهی خواهد داشت.
سبک نان چوآن
یا مشت کوتاه که در مناطق جنوبی چین ابداع شده و بخاطر داشتن مشتهای سریع تر, سنگین تر وقوی تر انجام حرکات فرم در جا این لقب را گرفته است